به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه جهان صنعت، البته به گفته معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت‌های مردمی ستاد مبارزه با موادمخدر در حال حاضر با یک همه‌گیری جهانی موادمخدر روبه‌رو هستیم که فرزندان و هم‌میهنان را تهدید می‌کند. اما متاسفانه با گذشت سال‌ها از مبارزه با مواد مخدر در کشور هنوز برنامه مدونی برای کاهش مصرف، تولید و واردات آن تنظیم نشده است. بنابراین به گفته کارشناسان حوزه اعتیاد ریشه‌کن کردن اعتیاد به طور کامل در جامعه امروزی امکان‌پذیر نیست، اما با همکاری، هماهنگی و ایجاد بسترهای لازم و با تلاش، تدبیر و ارتقای سطح آگاهی افراد جامعه باید زمینه پیشگیری از گرایش افراد به خصوص جوانان و نوجوانان را فراهم کرد. بنابراین آموزش باید از مدارس شروع شود و در خانواده‌ها ادامه یابد. اما منتقدان نقش دولت‌ها را در سوق‌دهی نوجوانان و جوانان به مواد مخدر پررنگ‌تر می‌دانند و بر این عقیده‌اند که متاسفانه نشاط اجتماعی در جامعه وجود ندارد. به همین خاطر نیز نوجوان‌ها و جوان‌ها به مصرف مواد گرایش می‌یابند. از طرفی برخی رفتارهای دولت و قوه قضاییه نیز لجبازی را در میان نوجوانان و جوانان تشدید و نارضایتی را در میان آنها بیشتر می‌کند. چه‌بسا در حال حاضر گروه‌های اجتماعی ناراضی، نظیر بازنشستگان یا معلمان برای اعلام نارضایتی خود ترجیح می‌دهند مقابل سازمان‌های دولتی مسوول تجمع کنند. نوجوانان نیز گویا تصمیم گرفته‌اند به جای آنکه هویت‌های متمایز خود را در صفحات مجازی به رخ بکشند، با مصرف مواد مخدر و دیگر موارد نارضایتی خود را نسبت به موضوعات روز بروز می‌دهند. این در حالی است که باید گفتمان با نوجوانان و جوانان را اصلاح کرد.
فروش انواع مواد مخدر به دانش‌آموزان
دکتر فرید براتی‌سده مدیرکل پیشگیری و درمان اعتیاد بهزیستی با اشاره به اینکه متاسفانه مواد مخدر به راحتی در دسترس همگان است،گفت: با توجه به اینکه فشارهای اقتصادی از هر سمتی گریبان مردم را گرفته، اما هنوز قیمت مواد مخدر در ایران ثابت بوده یا تغییر جزئی کرده است. همین موضوع منجر به افزایش مصرف مواد مخدر در میان گروه‌های سنی جامعه شده و می‌شود. افرادی که بازار مواد مخدر را در دست دارند، به دلیل از دست رفتن مشتری‌ها قیمت این مواد را با کاهش کیفیت مخدرها ثابت نگه داشته‌اند. از طرفی انواع مواد مخدر به خصوص ماری‌جوانا نیز در اطراف یا گاهی داخل مدارس نیز به فروش می‌رسد. این درحالی است که مدت‌ها پیش به صورت مقطعی نیروی انتظامی برای جلوگیری از فروش مواد مخدر در مدارس همکاری کرد اما بعد از مدتی این موضوع مهم را رها کرد. حال آنکه متاسفانه مسوولان و دست‌اندرکاران مربوطه به دسترسی آسان نوجوانان به ماری‌جوانا و دیگر مواد مخدر توجهی نمی‌کنند. طرح‌های مقطعی برای پیشگیری از اعتیاد نیز جوابگو نیست. به همین خاطر همگان باید به صورت مداوم و با عزمی راسخ با مواد مخدر مبارزه کنند. بنابراین پیشگیری از مصرف مواد مخدر در میان نوجوانان نیاز به برنامه‌ریزی مدون توسط تمامی سازمان‌ها و ارگان‌های ذی‌ربط دارد؛ موضوعی که کمتر به آن توجه می‌شود. چندین سال است که همگان شعار مبارزه با مواد مخدر سر می‌دهند اما در عمل صفر هستند.
وی افزود: براساس گزارش‌ها این روزها مصرف حشیش در سطح دنیا بسیار نگران‌کننده، اعلام شده است. حتی در برخی کشورهای که به دلیل کنترل مصرف مواد مخدر ماری‌جوانا و حشیش را آزادسازی کردند نیز وضعیت مصرف زیاد شده است، طوری که ۱۹۸ میلیون تن در دنیا حداقل یک بار به ماری‌جوانا آلوده شده‌اند. بنابراین ازدیاد مصرف آن خاص ایران نیست، اما با تاسف باید گفت که شروع سن ورود به مصرف مواد مخدر در ایران به ۱۵ سال رسیده است، البته آمار دقیقی در این‌باره وجود ندارد ولی با توجه به میانگین سنی مصرف می‌توان به چنین آمارهایی رسید. اگرچه گاهی در برخی مناطق هم کودکان ۱۰ ساله‌ای هستند که به دلیل شرایط بد زندگی مواد مخدر مصرف می‌کنند.
مدیرکل پیشگیری و درمان اعتیاد بهزیستی با اشاره به راهکاری برای کاهش مصرف ماری‌جوانا بیان کرد: تمامی راهکارهای ناظر بر کاهش مصرف ماری‌جوانا در کشور پیشگیری بر استفاده آن توسط نوجوانان و جوانان است. بنابراین برای کاهش مصرف باید به پیشگیری بهای بیشتری داد. براساس مطالعات، آموزش باید از مدارس شروع شود و در خانواده ادامه یابد. والدین باید با فرزندان ارتباط دائمی برقرار کنند. همچنین اطلاع‌رسانی درخصوص تبعات و مضررات این مواد باید در دستورکار شهرداری‌ها نیز باشد. از طرفی متاسفانه با وجود بحث‌های جدیدی در جامعه‌شناسی با عنوان روانشناسی اجتماعی هنوز این بحث در ایران جدی گرفته نشده است. حال آنکه مدارس و والدین در برخورد با فرزندان باید بدانند که ارتباطات‌شان باید مبتنی بر توانمندی نوجوانان باشد نه تحقیر و سرکوب آنها. چراکه یکی از دلایل مصرف مواد مخدر رفتارهای اشتباه والدین با فرزندان است. خانواده‌ها به جای سرکوب بچه‌ها باید تواناهایی آنها را تقویت کنند. در نتیجه فرزندانی که رابطه بهتری با والدینشان دارند کمتر به سوی مواد مخدر کشیده می‌شوند. اما متاسفانه خانواده‌ها به صورت جدی به این موضوع رسیدگی نمی‌کنند. البته چنین امری در دانشگاه‌ها هم آموزش داده نمی‌شود و حتی در دستگاه اجرایی نیز فرد توانمندی برای رفع این بحران وجود ندارد. این در حالی است که در ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز کارشناسی که این موضوعات را درک کند نداریم. بنابراین برای همین دلایل دچار چنین مشکلاتی شده‌ایم.
براتی سده درخصوص دلایل مصرف ماری‌جوانا در میان نوجوانان نیز اظهار کرد: مصرف ماری‌جوانا در میان نوجوانان دلایل متعددی دارد اما مهم‌ترین آن نبود نشاط اجتماعی در جامعه است. برخلاف تصورات، بخش بسیار کمی از نوجوانان به دلیل کنجکاوی به سوی مصرف ماری‌جوانا سوق پیدا می‌کنند. بخش عمده‌ای از نوجوانان هم برای گذران اوقات فراغت ماری‌جوانا مصرف می‌کنند. این روزها نوجوانان ایرانی تفریح مناسبی برای گذران اوقات فراغت ندارند. این در حالی است که سن آنها به گونه‌ای است که به دنبال هیجانات و نشاط هستند اما دولت برای نشاط و کیفیت زندگی نوجوانان و جوانان برنامه‌ای ندارد. در چنین شرایط به طور طبیعی نوجوانان برای تخلیه انرژی و گذران اوقات فراغت به مواد مخدر به ویژه ماری‌جوانا و حشیش رومی‌آورند. البته سال‌هاست نشاط اجتماعی در جامعه وجود نداشته و ندارد اما دولت‌ها نیز در سوق‌دهی نوجوانان به مصرف مواد مخدر بی‌تاثیر نبوده‌اند. ضمن اینکه باید گفت به طور کلی ایران جامعه بانشاطی نیست.
نبود برنامه دولت برای نوجوانان
دکتر نصرالله منصوری- روانشناس- نیز با تایید تاثیر دولت بر افزایش مصرف مواد مخدر در نوجوانان، گفت: به نظرم نقش اول سوق‌دهی نوجوانان به مصرف مواد مخدر دولت‌ها هستند. چراکه با برخوردهای قهری و نبود برنامه جامع برای نوجوانان آنها را به مصرف مواد مخدر تشویق می‌کنند. از سوی دیگر اغلب نوجوانان و جوانان ایرانی تفریح مناسبی ندارند. تفریح آنها نیز به طور عمده گشت و گذار در فضای مجازی است که آن هم مضرات مختص به خود را دارد. متاسفانه مسوولان درخصوص مشکلات نوجوانان و جوانان حرف زیاد می‌زنند اما عمل در آنها بسیار کم است. البته اگر اجرایی هم صورت گیرد به صورت پراکنده است و نه متمرکز.
وی افزود: چنین موضوعی شرایط روحی و روانی را در میان نوجوانان آسیب‌پذیر می‌کند. نوجوانان به نسبت اقتضای سنشان نیاز به تفریح و نشاط دارند. اگر آنها اوقات فراغت مناسبی نداشته باشند ناخودآگاه دچار افسردگی می‌شوند که همین امر نیز در سوق‌دهی آنها به مواد مخدر تاثیر بسزایی دارد. وی تاکید کرد: متاسفانه مسوولان نه تنها برنامه‌ای برای حفظ نوجوانان و جوانان امروزی ندارند بلکه مسوولیت‌هایشان را به یکدیگر پاسکاری می‌کنند. حتی دولت هنوز به درستی نمی‌داند در خصوص بسیاری از مسائل اجتماعی چگونه با آنها سخن بگوید. متاسفانه برخورد با هر اتفاق در جامعه نیز فقط قهری است و بس. این در حالی است که نوجوانان زور و ارعاب را برنمی‌تابند.
دکتر منصوری اظهار کرد: نقش دوم در سوق‌دهی نوجوانان به مصرف مواد مخدر را خانواده‌ها دارند. زیرا به دلیل مشکلات مالی، خانواده‌ها درگیر روزمرگی و رفع مشکلات روزانه‌شان شده‌اند و از وضعیت نوجوانان غافل هستند. این در حالی است که نوجوانان بیش از همیشه به آغوش خانواده نیاز دارند. ولی به خاطر کمبودهای عاطفی و کم‌توجهی‌ها از محیط به‌هم‌ریخته خانواده وارد محیط به‌هم‌ریخته‌تر جامعه می‌شوند. همین موضوع نیز یکی از دلایل سوق یافتن نوجوانان به سوی مصرف مواد مخدر است.
وی با اشاره به دلایل مصرف نوجوانان به مواد مخدر اظهار کرد: طبیعتا سن نوجوانان اقتضا می‌کند تا در برخی امور همانند مصرف مواد مخدر ماجراجویی کنند اما گاهی اوقات محیط خانواده و شرایط زندگی نوجوان مزید بر علت می‌شود. چراکه اگر در خانه‌ای یکی از اعضای خانواده معتاد باشد ناخودآگاه فرزندان خانواده نیز به اعتیاد رو می‌آورند. به همین خاطر این روزها با آموزش در مدارس و دانشگاه‌ها می‌توان از موضوعات زیادی از جمله اعتیاد پیشگیری کرد. ولی برخلاف ادعاها، مسوولان برنامه مدون و جامع‌ای برای پیشگیری از مصرف مواد مخدر ندارند. این در حالی است که امروزه به دلایل فشارهای اقتصادی نوجوانان توانایی تفریح ندارند اما با ارزانی مواد مخدرها و در دسترس بودن آنها نوجوانان برای گذران اوقات فراغت مصرف مواد مخدر را انتخاب می‌کنند که خود، خانواده و جامعه را می‌تواند به تباهی سوق دهد.
نظر شما